vulcanello
Wyspy Liparyjskie

Vulcanello: w cieniu wielkiego brata

W czasie letniego przesilenia, we wczesnych godzinach porannych dojrzeli płomienie i śnięte ryby na powierzchni. Woda wzburzyła się i spieniła, po czym szybko opadła. Próbowali podpłynąć łodziami, ale czując gorąc i smród uciekali w popłochu. Kilka dni potem na powierzchni pojawiło się błoto, płomienie, dym i popiół, a w końcu skała.

Tak w sugestywny sposób Posejdonios z Rodos (140/30-50 r. p.n.e), filozof grecki, powtarzając za Strabionem (VI,2,11) opisuje moment narodzin Vulcanello. Mało kto tam zagląda. Niesłusznie, bo miejsce malownicze i z ciekawą historią. 

vulcanello
Fot. 1. Vulcanello ze szlaku na Wielki Krater.

W poście:
* antyczna relacja “na żywo” jak powstał
* historia wulkanu na przestrzeni wieków do czasów obecnych
* co robić i zobaczyć na Vulcanello
* kilka mało znanych faktów

VULCANELLO: TROCHĘ GEOGRAFII I HISTORII

Vulcanello (pl. „mały wulkan, wulkanik”, fot. 1)leży u północnych wybrzeży swojego słynnego sąsiada, wulkanu Vulcano della Fossa (386 m. n.p.m) z Wielkim Kraterem, który tworzy wyspę Vulcano w archipelagu Wysp Liparyjskich. W 183 roku. p.n.e. w dnie morskim między świętą dla Rzymian wyspą-domem mitycznego boga Wulkana a Wyspą Lipari miały miejsce trzy gwałtowne erupcje lawy. Narodziny nowego stożka stanowiły niezwykłe wydarzenie dla ludzi tamtej ery. Było to jedno z najbardziej zaskakujących zjawisk wulkanicznych, którego byli naocznym świadkami. Wielu autorów klasycznych np. Strabon, Polibiusz, Pliniusz i Tytus Liwiusz podaje szczegółowy opis owego zdarzenia. Charakteryzowało się (podobnie jak Vulcano) od powstania sporadyczną i umiarkowaną aktywnością erupcyjną. Według legendy świętego Cologero w VI w. Vulcanello i Fossa  wybuchły równocześnie. Notki historyczne mówią, że w XII w. Vulcanello nadal pozostawało osobną wyspą. Na skutek gromadzenia się lawy, materiałów piroklastycznych i popiołów wulkanicznych w 1550 roku utworzył się 200-metrowej szerokości przesmyk, który połączył obie wyspy.

VULCANELLO: TROCHĘ SPOKOJU  I RELAKSU

Usiany prywatnymi willami, hotelami z egzotycznymi ogrodami oraz kempingami półwysep (fot. 2, 3) stanowi przeciwwagę dla komercyjnego Vulcano. W przeciwieństwie do “miasteczek” turystycznych Porto di Levente i Porto di Ponente na głównej części wyspy jest tu zdecydowanie mniej tłoczno. Krajobraz surowego Vulcano ustępuje najpierw porośniętej piniami równinie, potem zalesionemu wulkanowi, w końcu skalistemu wybrzeżu z mnóstwem zacisznych plażyczek (fot. 4).

vulcanello
Fot. 2. Willa na Vulcanello.
vulcanello
Fot. 3. Wioska wakacyjna “Vulcano Blu Residence”.
vulcanello
Fot. 4. Skalista plaża.
Wschodnia część przesmyku czyli Spiagga delle Aque Calde (pl. Plaża Gorących Wód, fot. 5) do dziś jest obszarem podwodnych ekshalacji wulkanicznych zwanych fumarolami. Są to punkty w dnie, z których wydobywa się mieszanina chlorowodoru i dwutlenku siarki. Plaża o białym piasku jest szeroka i zadbana. Można wypożyczyć sprzęt plażowy i skorzystać z prysznica. 
Po drugiej stronie znajduje się Spiaggia Sabbie Nere (pl. Plaża „Czarne Piaski”) również o wysokim standardzie (fot. 6).
vulcanello
Fot. 5. “Gorące wody”.
vulcanello
Fot. 6. “Czarne piaski”.

Przy samym koniuszku Vulcanello, na zachodnim stoku wulkanu znajduje się mały rezerwat przyrody „Dolina Potworów” (wł. Valle dei Mostri, fot. 7). Matka natura postanowiła nadać lawie niezwykłe formy. Przy odrobinie wyobraźni można dopatrzeć się kształtów zwierząt, dzikich bestii i dziwnych postaci. Miejsce jest bardzo cenne przyrodniczo i geologicznie. Firma Geoterme Vulcano s.r.l (właściciel osławionych niecek do błotnych kąpieli siarkowych wykorzystywanych już w antyku) wraz ze Stowarzyszeniem „Vivi Vulcano” dokładają wszelkich starań aby chronić ten fragment Vulcanello przed agresywnie wkraczającą roślinnością nieustannie nadając mu pierwotny wygląd. Kratery Vulcanello (wł. I crateri di Vulcanello), na które łatwo można się wspiąć, są miejscem występowania ciekawych okazów flory i fauny.

vulcanello
Fot. 7. Rezerwat  przyrody “Dolina potworów”.

VULCANELLO: TROCHĘ CIEKAWOSTEK

* Zupełnie niedawno historycy zidentyfikowali wyspę Vulcano i Vulcanello z kuźnią Hefajstosa czczonego przez starożytnych Greków boga ognia, kowali i złotników. Rzymskim odpowiednikiem był Wulkan (fot. 8).
* Vulcanello jest najmłodszym lądem na kontynencie europejskim
*Rzymianie, choć niechętnie się tu osiedlali ze względu na aktywność wulkaniczną uważali wyspę za “Świętą” (gr. Hiera).
vulcanello
Fot. 8. Rzeźba mitycznego Wulkana.
vulcanello
Fot. 9. Mapa Vulcano i zaznaczony na zielono szlak na kratery Vulcanello (północna część wyspy).
 
Bibliografia:
Kliknij w obrazek. Pod nim znajdziesz spis szlaków turystycznych w różnych częściach Sycylii…
 

… i rezerwatów przyrody: