-
Atrakcje Erice: szlak miejski MEMS
Za niezrozumiałym akronimem w tytule kryje się w gruncie rzeczy bardzo prosta idea – żeby pójść do muzeum, ale żeby nie było nudno. Aby być precyzyjnym do wielu muzeów, które połączone tworzą ekomuzeum. W wypadku Erice ta nazwa wydaje się nad wyraz trafiona – miasteczko ze względu na spuściznę historyczną bywa nazywane miastem-muzeum. I nie chodzi o instytucję muzealną, jak zazwyczaj ją rozumiemy pełną zakurzonych gablot i nieczytelnych tabliczek. Zamiast z sali do sali przechodzisz do kolejnego obiektu – kościoła, klasztoru, zamku, a nawet wojskowych koszarów. Tyle w kwestii cząstki “muzeum”. Dodatkowym elementem jest docenienie walorów przyrodniczych i krajobrazowych a nie ochrona przyrody jak mógłby sugerować przedrostek “eko” (od gr.…
-
Tràpani: lekkostrawny spacerownik po mieście
Nieznane miasto na zachodnim krańcu Sycylii kilka lat temu przyczyniło się ogromnego wzrostu zainteresowania wyspą zwłaszcza wśród Polaków. Jak grzyby po deszczu zaczęły wyrastać blogi, serwisy usługowe, pensjonaty. Mimo, że Trapani stała się “bramą na Sycylię” można wyczytać w sieci niejedną niepochlebną opinię o niej. Że nie umywa się do Palermo, Taorminy czy Syrakuz. Że nic w niej nie ma. Że nie ma co robić. Owszem to częściowo prawda: Trapani nie miała szczęścia i wszystko co cenne historycznie przepadło. Nie uwzględnia się ogromu zniszczeń podczas wojny, które nie dotknęły miast północnego czy w wschodniego wybrzeża. Odwiedzający odnajdą tutaj kilka fascynujących miejsc, które nie pasują do wizerunku Trapani jako typowego sycylijskiego…
-
Zachodnia Sycylia: 12 wycieczek bez samochodu
A może by tak zachodnia Sycylia…? Czemu nie. “Jesteś samochodem?” (pyta mnie ktoś chcąc wytłumaczyć mi jak dojechać do jakieś turystycznej atrakcji okolic Trapani). “Nie, człowiekiem!” (odpowiadam nie bez nuty ironii w głosie). “To się nie da bez auta!”. A ja mimo szczerych intencji rozmówcy czuję się jak turysta drugiego sortu. Bo nie mam samochodu. Ba! Nawet nie mam prawa jazdy. Oto “gotowiec” dla tych, dla których zachodnia Sycylia pozostaje nieodkryta, a samochodu z sobie znanych powodów nie wypożyczają. Dementuję, że się nie da bez auta: 11 z 12 propozycji przerobiłam na własnej skórze. Jestem cała i zdrowa, więc można. Na początek kilka rad, wskazówek i ostrzeżeń. Najlepiej stacjonować w…
-
Marsala: ukryte miasto czyli czego ci przewodnik nie powie
Piwnice płynące winem zwane na Sycylii cantine np. rodziny Florio, Pellegrino czy Intorcia, oślepiające blaskiem słonecznym saliny Ettore Infersa, arrasy z Flandrii dla królowej czy statek fenicki to obowiązkowe punkty podczas wycieczki do Marsali. Miasto ma jednak znacznie więcej do zaoferowania niż by się mogło zdawać – większość atrakcji ukryta jest „tam gdzie wzrok nie sięga”. Nawet wytrawnego podróżnika. Przeczytanie o nich gdziekolwiek czegoś więcej niż zdawkowej notki, trafienie do nich i dostanie się do środka graniczy z cudem. Poniżej propozycja kilku super-ciekawych alternatyw dla “sztampowych” zabytków zachodniosycylijskiej metropolii. Wszystkie w czeluściach podziemi. Marsala bowiem kalkarenitem stoi. A raczej na nim! MARSALA: GROTA I ŹRÓDŁO SYBILLI, KOŚCIOŁEK JANA…
-
Sanktuaria maryjne w Marsali
Bywa gniewna i bezlitosna, ale też dobra i łaskawa. Mowa o patronce sycylijskiej Marsali, Maryi, matce Jezusa. Mieszkańcom trafiła się opiekunka o szczególnie skomplikowanej osobowości. Przynajmniej w legendach. Są dwa sanktuaria maryjne w Marsali, gdzie Maryja otaczana jest wielkim kultem. Fot. 1. Trzy marsalskie Maryje. Sanktuaria maryjne w Marsali: Matka Boska Bolesna i “od pioruna” Tuż za wejściem na stare miasto, do Bramy Garibaldiego przylega barokowy kościół pw. Matki Boskiej Bolesnej (wł. Chiesa di Maria Santissima Addolorata, fot. 2) zwany Sanktuarium Madonny od Pioruna (wł. Santuario della Madonna del Fulmine). Co ciekawe alternatywne nazwy świątyni odnoszą się do dwóch figur w kościele czczonych przez wiernych. Fot. 2. Kościół MB Bolesnej…
-
Sycylijskie rewolucje: stare miejsca z nową duszą
Odrapane kościoły, przepastne klasztory, opuszczone pałace, niszczejące folwarki czy koszary po dawnych okupantach. Po liftingu pełnią rolę kulturalną jako muzea, hale widowiskowe czy galerie sztuki. Niekiedy służą celom bardziej przyziemnym – jako sklepy czy kiermasze pod dachem. To z kategorii dzieł rąk ludzkich. Z fenomenów przyrodniczych wyrobiska po wyeksploatowanych kamieniołomach przemienione na parki i tereny rekreacyjne czy luksusowe hotele. Takich magicznych miejsc mnóstwo na Sycylii. Sycylijskie rewolucje: kościoły na muzea Każdy, kto choć raz był we Włoszech, i naturalnie na Sycylii, zauważy szybko, że starówki aż roją się od świątyń. Nie wszystkie służą wiernym. Te, które przeżyły zawieruchy historyczne i z jakiś względów nie odzyskały pierwotnego przeznaczenia nadal jednak cieszą…
-
Tonnara Florio: niebanalne muzeum na Favignanie
Większość turystów przybywających na Favignanę omija to miejsce, choć jest ono, może poza górującym nad miasteczkiem zamkiem św. Katarzyny, pierwszą budowlą, jaką się widzi wpływając do portu. Charakterystyczne kominy z cegły strzelające w błękitne sycylijskie niebo to Tonnara Florio czyli dawna przetwórnia tuńczyka rodziny Florio (wł. Ex-Stabilimento Florio, fot. 1). Jednak wszystkim przybywającym w głowach lazurowe plaże, przepyszna kuchnia, passegiaty uliczkami miasteczka… Kto w czasie wymarzonych wakacji poszedłby oglądać fabrykę? Tymczasem jest to punkt na turystycznej mapie Sycylii, który równie mocno stanowi o tożsamości Sycylijczyków, co ich indywidualizm czy religijność. Mianowicie morze. Zapraszam na wyspę Favignana: Tonnara Florio otwiera swe tajemnice. Fot. 1. Widok na tonnarę z plaży miejskiej. Tonnara…
-
Marettimo: tam śpi się błogo i śni spokojnie
Do podróży wcale nie muszą inspirować fotografie wycyzelowane w Photoshopie. Czasem wystarczy, że wzrok zawiśnie na jakimś fragmencie tekstu pisanego i buuum! Ach, jak pięknie napisane! I nie ma przeproś. Po prostu pakujesz plecak i jedziesz. “Miejscowi chętnie goszczą tu przybyszów w niskich domach wykonanych z białego tufu, w których śpi się błogo i śni spokojnie” (frag. “Włochy południowe”, wyd. Bezdroża). Oj, wabi wyspa Marettimo, wabi… Fot. 1. Wyspa Marettimo. Historia Marettimo Zamieszkana przez Greków i uważana przez nich za „świętą wyspę” (gr. Hierà Nèsos) zapewne dzięki obecności źródeł słodkiej wody. Następnie przejęta przez Kartaginę. Okoliczne wody były świadkami rozstrzygającej bitwy podczas pierwszej wojny punickiej kiedy w marcu 241 r.…
-
Erice: gdzie mit miesza się z historią
Miasteczko Erice ma sławę perły Sycylii i miejsca z marzeń. Dzięki malowniczemu położeniu, zachowanym zabytkom, bajkowym krajobrazom i niepowtarzalnej atmosferze należy do obowiązkowych atrakcji. Jest tam jednak takie miejsce, trochę na uboczu, usadowione na stromej skale, które turysta omija być może oszołomiony intensywnością wrażeń, jakie dostarcza podróż kolejką na szczyt, a być może niezaprzeczalną urodą samej miejscowości. Mowa o strefie archeologicznej, popularnie zwanej Zamkiem Wenus (wł. Castello di Venere), choć niech nie zmyli nikogo nazwa – chodzi w istocie o starożytne sanktuarium Wenus Erycyjskiej. Fot. 1. Zamek normandzki zwany Zamkiem Wenus. Na pierwszy rzut oka miejsce wygląda imponująco (fot. 1). Faktycznie stoi zamek, kamienny, masywny, z bramą i pozostałościami po…
-
Mozia: Manhattan starożytności
Gdy z nieporadnością dziecka usiłowałyśmy wytłumaczyć nie znając włoskiego ni w ząb, gdzie chcemy wysiąść, kierowca busika uświadomił nas, że nazwę na bilecie Sycylijczycy wymawiają [Mocja]. Pan nie uprzedził jednak do jak niezwykłej urody miejsca nas wiezie: poraziły nas pastelowe kolory nieba tego dnia, okalających salin wraz ze strzegącymi ich wiatrakami i wód laguny (fot. 1). Już sama podróż łódką na wyspę Mozia jest magicznym doświadczeniem. Jakby wsiąść do wehikułu czasu i przenieść się wiele stuleci wstecz. Fot. 1. Wiatrak Ettore Infersa i molo na Mozię. Mozia: informacje ogólne Założona przez Fenicjan Motya (wł. Mozia) leży na 45-hektarowej wysepce na współczesnych mapach zaznaczonej jako Wyspa św. Pantaleona (wł. Isola di…
-
Misteri di Trapani: 400 lat tradycji
Jest taki dzień w roku, kiedy wąskie uliczki Trápani stają się sceną dla niezwykłego spektaklu: tysiące mieszkańców miasta, przybyszów z innych części wyspy, Włoch i całego świata wylegają na dwór, by stać się jego częścią. Płynący ulicami tłum, poobklejane ludźmi balkony, a nawet dachy – to tylko jeden element święta jakich mało – wielkanocnej procesji misteriów trapańskich (wł. La processione dei misteri di Trapani). Pochód odświętnie przystrojonych rzeźb przedstawiających ostatnie chwile życia Jezusa jest absolutnym ewenementem na skalę wyspy, kraju i Europy: nigdzie indziej nie ma dłuższego i nie trwa tak długo. Tymczasem, gdy opada religijne uniesienie, wierni rozchodzą się do domów, nastaje wiosna i upalne lato, turyście przybywającemu do…
-
Ciekawe miejsca: Grotta Mangiapane
Na próżno szukać chociaż wzmianki o niej w większości przewodników o Sycylii. Oddała prym lazurowym grotom Wyspy Marettimo i słynnej Grocie Genovese na wyspie Levanzo. Grota Mangiapane (wł. Grotta Mangiapane) zwana też Grotą Scurati leży na uboczu. Inne ciekawe miejsca prowincji Trapani są “bardziej po drodze”. Dotarcie do niej środkami transportu publicznego do najłatwiejszych nie należy, co bardzo ogranicza jej potencjał turystyczny. Warto jednak odwiedzić ten zakątek, gdyż jest to unikalny na skalę światową przykład połączenia natury i kultury: w naturalnej grocie wyrzeźbionej przez siły wiatru i wody można odnaleźć zarówno prehistorię, jak i… XIX-wieczną architekturę wiejską. Fot. 1. Grotta Mangiapane. Ciekawe miejsca i ich historia Grotta Mangiapane (fot. 1) jest…
