-
Palermo poza szlakiem: trasa arabsko-normandzka
Jeśli ktoś powie, że Pałac Normanów z Kaplicą Królewską, katedra, La Mortorana, San Cataldo czy San Giovanni degli Eremiti to najwybitniejsze dzieła architektury i sztuki zdobniczej z okresu arabsko-normandzkiego, będzie miał rację. Tego przepychu i dostojeństwa nic nie zdoła przebić. I oczywiście trzeba je zobaczyć. Tyle, że też trzeba swoje zapłacić i wystać w kolejce. Jednak kontemplowanie sztuki wysokiej nie musi być bolesne. Arabsko-normandzkie Palermo poza szlakiem będzie (prawie) za darmo, równie piękne, a przede wszystkim w atmosferze dużo mniejszej wrzawy i harmidru. Potraktowane nieco szerzej niż tylko pewien styl architektoniczny czy zdobniczy. Skąd na Sycylii Arabowie i Normanowie? Sycylię Arabowie wzięli na tapetę bardzo wcześnie, bo już około VII…
-
La Rocca: spacerem po Parco della Cefalù
“Pan z budki pomógł mi kupić bilet w automacie, a potem przybił na odwrocie pieczątkę z numerem i surowo nakazał go pilnować. Skonsternowany zapytałem co to za cyrk i otrzymałem odpowiedź, że będę “odklikany w komputerze” przy wyjściu bo zdarzały się przypadki, że delikwenci zostawali na noc na górze i były jakieś pretensje do organizatorów. Pomyślałem OK, takie czasy. Po chwili wspinaczki poczułem za sobą świszczący oddech pary taszczącej wózek dziecięcy, a potem minęła mnie pielgrzymka pań w wieku pozarozdrodczym w japonkach i przez chwilę nie wiedziałem czy bardziej chce mi się śmiać czy płakać. Ale postanowiłem nie dać sobie zepsuć wycieczki w rodzinne strony. I chociaż turystyka masowa zrobiła…
-
Atrakcje Erice: szlak miejski MEMS
Za niezrozumiałym akronimem w tytule kryje się w gruncie rzeczy bardzo prosta idea – żeby pójść do muzeum, ale żeby nie było nudno. Aby być precyzyjnym do wielu muzeów, które połączone tworzą ekomuzeum. W wypadku Erice ta nazwa wydaje się nad wyraz trafiona – miasteczko ze względu na spuściznę historyczną bywa nazywane miastem-muzeum. I nie chodzi o instytucję muzealną, jak zazwyczaj ją rozumiemy pełną zakurzonych gablot i nieczytelnych tabliczek. Zamiast z sali do sali przechodzisz do kolejnego obiektu – kościoła, klasztoru, zamku, a nawet wojskowych koszarów. Tyle w kwestii cząstki “muzeum”. Dodatkowym elementem jest docenienie walorów przyrodniczych i krajobrazowych a nie ochrona przyrody jak mógłby sugerować przedrostek “eko” (od gr.…
-
Castelbuono: vademecum turysty
“Castello delle Buone Aire” (pl. “Zamek dobrego powietrza”) – od tego zestawienia słów wywodzi się teraźniejsza nazwa Castelbuono. Być może dla łagodniejszego klimatu, a może z przyczyn bardziej przyziemnych (konfiskaty króla Karola Andegaweńskiego w 1269 roku) pewnego dnia Alduino Ventimiglia wziął za fraki całą rodzinę, dwór i mieszkańców wioski Fisaula i przeniósł się do Ipsigro tworząc pierwszą osadę w tym miejscu. Jego potomek Francesco w 1316 roku zaczął budować zamek obronny chociaż późniejsza historia pokazała, że nigdy w tej roli się nie sprawdził. I chwała Bogu! Nie byłoby wtedy najbardziej średniowiecznego zamku na Sycylii! Castelbuono to zamek – na zasadzie, że wieża Eiffla to Paryż. Jednak postawienie znaku równości między…
-
Co zobaczyć na wschodzie Sycylii: 13 pomysłów
Pytanie wiecznie żywe: co zobaczyć na wschodzie Sycylii? Hmm… Sycylia jest jak studnia – dna nie widać. Im więcej się widziało, tym więcej pozostaje do zobaczenia. W szczególności część wschodnia obfituje w potencjalne cele wycieczek, wypadów a nawet wakacji. Na pewno nie będziecie się nudzić. Oto 13 sugestii. Co zobaczyć na wschodzie Sycylii: Katanię Choć w Katanii trudno zakochać się od pierwszego wejrzenia, drugie co do wielkości miasto Sycylii przyciąga wyjątkową energią i młodzieńczą atmosferą – “Katania, Syrakuzy i Taormina”, wyd. Michelin Pomimo, że jest zazwyczaj miejscem pierwszego kontaktu turystów z Sycylią, wszyscy uciekają z niej tam, gdzie pieprz rośnie. Niesłusznie. Jest dobrym, chociaż przejaskrawionym przykładem Sycylii jako stanu umysłu…
-
Neapolis: park archeologiczny w Syrakuzach
Czułam wewnętrzny opór przed tym miejscem odkąd mniej więcej rok temu pojawiła się koncepcja odwiedzenia wschodu wyspy. Mam na myśli duży obszar archeologiczny zwany Nowym Miastem (łac. Neapolis) poza centrum turystycznym na Ortygii w Syrakuzach. Jakoś nie przekonywało mnie nawet to Ucho Dionizjusza, takie przecież wielkie, dostojne i można usłyszeć jak ktoś mówi z przeciwległego końca niczym w zakrystii naszej lubelskiej minikatedry. Ale jak to ja, niesamochodowa, uznałam, że lepszej bazy wypadowej niż Syrakuzy nie znajdę. Dodatkowo, z resztą nie pierwszy raz, doznałam inspiracji obrazkowej – dopiero przed samym wyjazdem olśniło mnie, że przecież to, co mnie tak zachwyciło i natchnęło na zdjęciu, niestety leży w tym obleganym przez rozwrzeszczane…
-
Noto: na surowym korzeniu zbudowane
Był chłodny styczniowy wieczór kiedy “ziemia zafalowała jak morze w czasie sztormu”. W przeciągu tylko czterech minut w niwecz obróciło się miasto o wielowiekowej tradycji: osada sykulska, jedna z najważniejszych warowni Arabów, “genialne miasto” (tytuł nadany przez króla Ferdynanda III, łac. civitas ingeniosa). Wstrząsy z 9 stycznia roku 1693 (lub 11 – naukowcy sprzeczają się, które miasta regionu dotknęły wstrząsy wstępne, a które zasadnicze) okazały się tak silne (oceniana magnituda to 7.4), że zniszczyły domy, kościoły, klasztory, pałace i zamek normandzki w takim stopniu, że odbudowa była utopią. Jak to się stało, że dzisiaj wszyscy zachwycają się Noto, stolicą sycylijskiego baroku z listy UNESCO skoro nie podjęto się odbudowy, a…
-
Zachodnia Sycylia: 12 wycieczek bez samochodu
A może by tak zachodnia Sycylia…? Czemu nie. “Jesteś samochodem?” (pyta mnie ktoś chcąc wytłumaczyć mi jak dojechać do jakieś turystycznej atrakcji okolic Trapani). “Nie, człowiekiem!” (odpowiadam nie bez nuty ironii w głosie). “To się nie da bez auta!”. A ja mimo szczerych intencji rozmówcy czuję się jak turysta drugiego sortu. Bo nie mam samochodu. Ba! Nawet nie mam prawa jazdy. Oto “gotowiec” dla tych, dla których zachodnia Sycylia pozostaje nieodkryta, a samochodu z sobie znanych powodów nie wypożyczają. Dementuję, że się nie da bez auta: 11 z 12 propozycji przerobiłam na własnej skórze. Jestem cała i zdrowa, więc można. Na początek kilka rad, wskazówek i ostrzeżeń. Najlepiej stacjonować w…
-
Tonnara Florio: niebanalne muzeum na Favignanie
Większość turystów przybywających na Favignanę omija to miejsce, choć jest ono, może poza górującym nad miasteczkiem zamkiem św. Katarzyny, pierwszą budowlą, jaką się widzi wpływając do portu. Charakterystyczne kominy z cegły strzelające w błękitne sycylijskie niebo to Tonnara Florio czyli dawna przetwórnia tuńczyka rodziny Florio (wł. Ex-Stabilimento Florio, fot. 1). Jednak wszystkim przybywającym w głowach lazurowe plaże, przepyszna kuchnia, passegiaty uliczkami miasteczka… Kto w czasie wymarzonych wakacji poszedłby oglądać fabrykę? Tymczasem jest to punkt na turystycznej mapie Sycylii, który równie mocno stanowi o tożsamości Sycylijczyków, co ich indywidualizm czy religijność. Mianowicie morze. Zapraszam na wyspę Favignana: Tonnara Florio otwiera swe tajemnice. Fot. 1. Widok na tonnarę z plaży miejskiej. TONNARA…
-
Erice: gdzie mit miesza się z historią
Miasteczko Erice ma sławę perły Sycylii i miejsca z marzeń. Dzięki malowniczemu położeniu, zachowanym zabytkom, bajkowym krajobrazom i niepowtarzalnej atmosferze należy do obowiązkowych atrakcji. Jest tam jednak takie miejsce, trochę na uboczu, usadowione na stromej skale, które turysta omija być może oszołomiony intensywnością wrażeń, jakie dostarcza podróż kolejką na szczyt, a być może niezaprzeczalną urodą samej miejscowości. Mowa o strefie archeologicznej, popularnie zwanej Zamkiem Wenus (wł. Castello di Venere), choć niech nie zmyli nikogo nazwa – chodzi w istocie o starożytne sanktuarium Wenus Erycyjskiej. Fot. 1. Zamek normandzki zwany Zamkiem Wenus. Na pierwszy rzut oka miejsce wygląda imponująco (fot. 1). Faktycznie stoi zamek, kamienny, masywny, z bramą i pozostałościami po…
-
Mozia: Manhattan starożytności
Gdy z nieporadnością dziecka usiłowałyśmy wytłumaczyć nie znając włoskiego ni w ząb, gdzie chcemy wysiąść, kierowca busika uświadomił nas, że nazwę na bilecie Sycylijczycy wymawiają [Mocja]. Pan nie uprzedził jednak do jak niezwykłej urody miejsca nas wiezie: poraziły nas pastelowe kolory nieba tego dnia, okalających salin wraz ze strzegącymi ich wiatrakami i wód laguny (fot. 1). Już sama podróż łódką na wyspę Mozia jest magicznym doświadczeniem. Jakby wsiąść do wehikułu czasu i przenieść się wiele stuleci wstecz. Fot. 1. Wiatrak Ettore Infersa i molo na Mozię. Mozia: informacje ogólne Założona przez Fenicjan Motya (wł. Mozia) leży na 45-hektarowej wysepce na współczesnych mapach zaznaczonej jako Wyspa św. Pantaleona (wł. Isola di…
-
Ciekawe miejsca: Grotta Mangiapane
Na próżno szukać chociaż wzmianki o niej w większości przewodników o Sycylii. Oddała prym lazurowym grotom Wyspy Marettimo i słynnej Grocie Genovese na wyspie Levanzo. Grota Mangiapane (wł. Grotta Mangiapane) zwana też Grotą Scurati leży na uboczu. Inne ciekawe miejsca prowincji Trapani są “bardziej po drodze”. Dotarcie do niej środkami transportu publicznego do najłatwiejszych nie należy, co bardzo ogranicza jej potencjał turystyczny. Warto jednak odwiedzić ten zakątek, gdyż jest to unikalny na skalę światową przykład połączenia natury i kultury: w naturalnej grocie wyrzeźbionej przez siły wiatru i wody można odnaleźć zarówno prehistorię, jak i… XIX-wieczną architekturę wiejską. Fot. 1. Grotta Mangiapane. Ciekawe miejsca i ich historia Grotta Mangiapane (fot. 1) jest…
